User Menu Search
Close
Józef Franczak „Laluś” – ostatni żołnierz wyklęty
Motor Lublin
/ Kategorie: Motor Lublin

Józef Franczak „Laluś” – ostatni żołnierz wyklęty

Józef Franczak urodził się 17 marca 1918 r. w Kozicach Górnych, koło Piask. Rodzice posiadali kilkuhektarowe gospodarstwo rolne. Ukończył szkołę powszechną w Piaskach i zgłosił się na ochotnika do wojska. Trafił do szkoły żandarmerii w Grudziądzu a po jej zakończeniu trafił do plutonu żandarmerii w Równem. W działaniach wojennych we wrześniu 1939 r. wziął udział w walkach z wchodząca na tereny wschodnie Polski armią sowiecką. Dostał się do niewoli sowieckiej, z której udało mu się zbiec. Wrócił w rodzinne strony, gdzie włączył się w działalność konspiracyjną w szeregach Armii Krajowej (AK). Wziął udział w walkach z Niemcami w ramach akcji „Burza” w lipcu 1944 r. Po wkroczeniu wojsk sowieckich na Lubelszczyznę został wcielony w szeregi podległej komunistom 2. Armii Wojska Polskiego. Był świadkiem mordowania żołnierzy podziemia niepodległościowego na Uroczysku Barana w Kąkolewnicy koło Radzynia Podlaskiego. Zbrodnie te spowodowały podjęcie przez Franczaka decyzji o dezercji z wojska na wiosnę 1945 r.

Ukrywał się w Sopocie, a w 1946 r. wrócił w okolice Piask i z powrotem zaczął tutaj działać w konspiracji tym razem antykomunistycznej. W czerwcu 1946 r. został schwytany przez funkcjonariuszy bezpieki, ale udało mu się szczęśliwie zbiec. Zorganizował kilkuosobowy oddział, który w czerwcu 1947 r. został podporządkowany kapitanowi Zdzisławowi Brońskiemu ps. „Uskok”. Prowadził akcje zbrojne skierowane przeciwko przedstawicielom władzy komunistycznej. Po śmierci „Uskoka” w maju 1949 r. „Laluś” zaczął się ukrywać samodzielnie, utrzymując ograniczony kontakt ze Stanisławem Kuchciewiczem „Wiktorem”, podejmując sporadyczne akcje likwidacyjne konfidentów bezpieki, w tym Franciszka Kasperka „Hardego”, który doprowadził do ujęcia Zygmunta Libery „Babinicza” i w konsekwencji do śmierci „Uskoka”.

Ostatnie wspólne wystąpienie Franczaka i Kuchciewicza miało miejsce w Piaskach 10 lutego 1953 r., gdy przeprowadzili nieudaną akcję na Gminną Kasę Spółdzielczą w Piaskach. W czasie wymiany ognia z milicjantami śmiertelnie ranny został „Wiktor”. Od tej pory aż do śmierci w 1963 r. „Laluś” ukrywał się samodzielnie. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie pomoc wielu osób. Funkcjonariusze SB ich liczbę oceniali na 200 mieszkańców okolic Piask. Dopiero w 1963 r. bezpiece udało się zwerbować agenta, który naprowadził ich do Franczaka. Był nim Stanisław Mazur, stryjeczny brat narzeczonej „Lalusia” Danuty Mazur. W wyniku obławy z udziałem kilkudziesięciu funkcjonariuszy 21 października 1963 r. „Laluś” został zabity.

Po jego śmierci komuniści mszcząc się, pozbawili ciało głowy. Rodzina nie uzyskała też informacji o miejscu pochowania Franczaka. Jego siostrom grób na cmentarzu w Lublinie wskazał miejscowy grabarz. W latach 80-tych udało im się uzyskać zgodę na przeniesienie go do rodzinnego grobowca w Piaskach. Z kolei czaszkę Franczaka po wielu latach w 2014 r. odnaleźli pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej w zbiorach Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

autor: Marcin Krzysztofik

Drukuj
2646
Nowy duży projekt! Nowy duży projekt!

Nowy duży projekt!

Za nami bardzo aktywny początek roku! Powstający ośrodek Kibice Razem przy ul. Plebiscytowej zyskuje nowy blask, a do jego otwarcia odliczamy już...
Odra Opole 8933
Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych

Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych

Kolejny już rok, ulicami naszego miasta przeszedł 1 marca Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych, którego współorganizatorem było nasze Stowarzyszenie...
GKS Bełchatów 11000
Po spotkaniu z piłkarzami! Po spotkaniu z piłkarzami!

Po spotkaniu z piłkarzami!

W czwartek 28 lutego, dwa dni przed inauguracyjnym meczem GieKSy, odbyło się tradycyjne spotkanie kibiców z piłkarzami. Tym razem spotkaliśmy się...
GKS Bełchatów 11075
Wyniki zbiórek na cele ultras Wyniki zbiórek na cele ultras

Wyniki zbiórek na cele ultras

LWY PÓŁNOCY podały wyniki zbiórek meczowych przeprowadzonych przy okazji starć z Pogonią Szczecin (09.02) oraz Wisłą Kraków (23.09). Pierwszy...
Lechia Gdańsk 13611
Trwa akcja 1939 karnetów na 80 lat! Trwa akcja 1939 karnetów na 80 lat!

Trwa akcja 1939 karnetów na 80 lat!

Szanowni Państwo W rundzie wiosennej Fortuna 1 Liga 2018/2019 gościć będziemy w Mielcu czołowe drużyny naszej ligi ŁKS Łódź, Sandecja Nowy Sącz,...
Stal Mielec 10168
BIEG TROPEM WILCZYM W OPOLU BIEG TROPEM WILCZYM W OPOLU

BIEG TROPEM WILCZYM W OPOLU

3 marca, już po raz trzeci SSOO „Jedna Odra” zorganizowało Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych „Tropem Wilczym”.

Odra Opole 9562
Pomagamy Jacy Pomagamy Jacy

Pomagamy Jacy

Zwracamy się do Państwa z prośbą o pomoc w gromadzeniu środków na leczenie wiernego kibica GKS Tychy, Jacka Srogi, u którego zdiagnozowano OSTRĄ...
GKS Tychy 9166
Gks Bełchatów 1:0 Ruch Chorzów Gks Bełchatów 1:0 Ruch Chorzów

Gks Bełchatów 1:0 Ruch Chorzów

Wypowiedzi trenera oraz piłkarzy :Marek Wleciałowski (trener Ruchu):  - Z mojego punktu widzenia dzisiejsze spotkanie było bardzo...
Ruch Chorzów 4913
Pierwsza353354355356357358359360362364365366367368369370Ostatnia

Ośrodki

  • Wszystko
  • Kibice Razem
  • Lechia Gdańsk
  • Śląsk Wrocław
  • Arka Gdynia
  • GKS Tychy
  • Miedź Legnica
  • Górnik Zabrze
  • Korona Kielce
  • Lech Poznań
  • Motor Lublin
  • Jagiellonia Białystok
  • Ruch Chorzów
  • GKS Bełchatów
  • Sandecja Nowy Sącz
  • Pogoń Szczecin
  • Stal Mielec
  • Odra Opole
  • Polonia Warszawa
  • Stal Stalowa Wola
  • KKS Kalisz 1925
More
    Spotkanie robocze w Bełchatowie 0 Sandecja Nowy Sącz
    Sandecja Nowy Sącz

    Spotkanie robocze w Bełchatowie

    W dniach 27-28 listopada gościliśmy w mieście Bełchatów na III spotkaniu roboczym koordynatorów ośrodków Kibice Razem. Przedstawiliśmy stan realizacji naszych działań w roku 2024 oraz plany na przyszły 2025 rok.Ośrodek Kibice Razem Sandecja Nowy...

    brak treści

    Wystąpił problem podczas ładowania treści

    Poprzedni Następny

    Najpopularniejsze

    Poprzedni Następny

    Newsletter

    Podaj adres email, aby zapisać się na newsletter programu Kibice Razem
    CAPTCHA
    Wpisz kod z obrazka powyżej:
    Back To Top