User Menu Search
Close
Józef Franczak „Laluś” – ostatni żołnierz wyklęty
Motor Lublin
/ Kategorie: Motor Lublin

Józef Franczak „Laluś” – ostatni żołnierz wyklęty

Józef Franczak urodził się 17 marca 1918 r. w Kozicach Górnych, koło Piask. Rodzice posiadali kilkuhektarowe gospodarstwo rolne. Ukończył szkołę powszechną w Piaskach i zgłosił się na ochotnika do wojska. Trafił do szkoły żandarmerii w Grudziądzu a po jej zakończeniu trafił do plutonu żandarmerii w Równem. W działaniach wojennych we wrześniu 1939 r. wziął udział w walkach z wchodząca na tereny wschodnie Polski armią sowiecką. Dostał się do niewoli sowieckiej, z której udało mu się zbiec. Wrócił w rodzinne strony, gdzie włączył się w działalność konspiracyjną w szeregach Armii Krajowej (AK). Wziął udział w walkach z Niemcami w ramach akcji „Burza” w lipcu 1944 r. Po wkroczeniu wojsk sowieckich na Lubelszczyznę został wcielony w szeregi podległej komunistom 2. Armii Wojska Polskiego. Był świadkiem mordowania żołnierzy podziemia niepodległościowego na Uroczysku Barana w Kąkolewnicy koło Radzynia Podlaskiego. Zbrodnie te spowodowały podjęcie przez Franczaka decyzji o dezercji z wojska na wiosnę 1945 r.

Ukrywał się w Sopocie, a w 1946 r. wrócił w okolice Piask i z powrotem zaczął tutaj działać w konspiracji tym razem antykomunistycznej. W czerwcu 1946 r. został schwytany przez funkcjonariuszy bezpieki, ale udało mu się szczęśliwie zbiec. Zorganizował kilkuosobowy oddział, który w czerwcu 1947 r. został podporządkowany kapitanowi Zdzisławowi Brońskiemu ps. „Uskok”. Prowadził akcje zbrojne skierowane przeciwko przedstawicielom władzy komunistycznej. Po śmierci „Uskoka” w maju 1949 r. „Laluś” zaczął się ukrywać samodzielnie, utrzymując ograniczony kontakt ze Stanisławem Kuchciewiczem „Wiktorem”, podejmując sporadyczne akcje likwidacyjne konfidentów bezpieki, w tym Franciszka Kasperka „Hardego”, który doprowadził do ujęcia Zygmunta Libery „Babinicza” i w konsekwencji do śmierci „Uskoka”.

Ostatnie wspólne wystąpienie Franczaka i Kuchciewicza miało miejsce w Piaskach 10 lutego 1953 r., gdy przeprowadzili nieudaną akcję na Gminną Kasę Spółdzielczą w Piaskach. W czasie wymiany ognia z milicjantami śmiertelnie ranny został „Wiktor”. Od tej pory aż do śmierci w 1963 r. „Laluś” ukrywał się samodzielnie. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie pomoc wielu osób. Funkcjonariusze SB ich liczbę oceniali na 200 mieszkańców okolic Piask. Dopiero w 1963 r. bezpiece udało się zwerbować agenta, który naprowadził ich do Franczaka. Był nim Stanisław Mazur, stryjeczny brat narzeczonej „Lalusia” Danuty Mazur. W wyniku obławy z udziałem kilkudziesięciu funkcjonariuszy 21 października 1963 r. „Laluś” został zabity.

Po jego śmierci komuniści mszcząc się, pozbawili ciało głowy. Rodzina nie uzyskała też informacji o miejscu pochowania Franczaka. Jego siostrom grób na cmentarzu w Lublinie wskazał miejscowy grabarz. W latach 80-tych udało im się uzyskać zgodę na przeniesienie go do rodzinnego grobowca w Piaskach. Z kolei czaszkę Franczaka po wielu latach w 2014 r. odnaleźli pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej w zbiorach Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

autor: Marcin Krzysztofik

Drukuj
2010
Operacja Czysta Rzeka Operacja Czysta Rzeka

Operacja Czysta Rzeka

W dniu dzisiejszym nasi najmłodsi kibice z ośrodka Kibice Razem Miedź Legnica w ramach ogólnopolskiej akcji Operacja Czysta Rzeka posprzątali...
Miedź Legnica 1435
Ruch Chorzów - Puszcze Niepołomnice Ruch Chorzów - Puszcze Niepołomnice

Ruch Chorzów - Puszcze Niepołomnice

Ruch Chorzów remisuje 0️⃣.0️⃣ z Puszczą Niepołomice a na Stadionie Śląskim 🏟 zjawiło się ponad 1️⃣6️⃣ tyś Kibiców 👏👏👏"Niebieska 𝐒𝐓𝐑𝐄𝐅𝐀...
Ruch Chorzów 2021
Pogrzeb Prezesa Honorowego Polonii Warszawa Pogrzeb Prezesa Honorowego Polonii Warszawa

Pogrzeb Prezesa Honorowego Polonii Warszawa

Poranek smutny i ważny. Wieczór też ważny i mamy nadzieję, że szczęśliwy 🖤🤍❤️🖤Pożegnaliśmy rano Honorowego Prezesa Polonii Warszawa Pana...
Polonia Warszawa 549
Cenny remis! Cenny remis!

Cenny remis!

Legia Warszawa - Jagiellonia Białystok
Stadion Wojska Polskiego
07.04.2024 godz. 17.30
Jagiellonia Białystok 1595
Sporto to zdrowie- trenuj z nami! Sporto to zdrowie- trenuj z nami!

Sporto to zdrowie- trenuj z nami!

Już w najbliższą środę (10.04) o godzinie 18:30 w sali bokserskiej przy ul. Sandomiejskiej 4 odbędzie się otwarty trening bokserski dla kibiców.
Odra Opole 2988
Pierwsza17181920212223242628293031323334Ostatnia

Ośrodki

  • Wszystko
  • Kibice Razem
  • Lechia Gdańsk
  • Śląsk Wrocław
  • Arka Gdynia
  • GKS Tychy
  • Miedź Legnica
  • Górnik Zabrze
  • Korona Kielce
  • Lech Poznań
  • Motor Lublin
  • Jagiellonia Białystok
  • Ruch Chorzów
  • GKS Bełchatów
  • Sandecja Nowy Sącz
  • Pogoń Szczecin
  • Stal Mielec
  • Odra Opole
  • Polonia Warszawa
  • Stal Stalowa Wola
  • KKS Kalisz 1925
More
    Turniej Fifa 2023/24 0 Ruch Chorzów
    Ruch Chorzów

    Turniej Fifa 2023/24

    Dziś u nas w ośrodku odbył się kolejny turniej na konsolach PlayStation 🎮 w "FIFA"2️⃣0️⃣2️⃣3️⃣ i FC 2️⃣4️⃣🏟️✌️Turniej rozpoczął się standardowo od godziny 1️⃣0️⃣.0️⃣0️⃣ i potrwał on do godziny 1️⃣2️⃣.0️⃣0️⃣ 😉, łącznie na turnieju pojawiło się...

    brak treści

    Wystąpił problem podczas ładowania treści

    Poprzedni Następny

    Najpopularniejsze

    Poprzedni Następny

    Newsletter

    Podaj adres email, aby zapisać się na newsletter programu Kibice Razem
    CAPTCHA
    Wpisz kod z obrazka powyżej:
    Back To Top